"Nhân loại - Một lịch sử tràn đầy hi vọng": Cuốn sách giúp nhìn lại ph

Trong cuốn sách “Nhân loại – Một lịch sử tràn đầy hi vọng” (Tân Việt Books và NXB Dân trí ấn hành) tác giả Rutger Bregman, đã chứng minh sự sai lầm của quan điểm cho rằng con người vốn ích kỷ, xấu xa; thay vào đó ông chỉ ra bản chất tử tế, thiện lương của nhân loại, mở ra tương lai hy vọng về một xã hội tốt đẹp hơn.

Năm 1943, Samuel Marshall, trong vai trò của một đại tá và một sử gia, cùng quân đội Mỹ đổ bộ lên một hòn đảo ở Thái Bình Dương để tìm cách chiếm lại đảo từ tay quân Nhật. Bất chấp sự áp đảo về mặt quân số, quân Nhật gần như đã chọc thủng phòng tuyến của quân Mỹ. Phỏng vấn các binh sĩ vào ngày hôm sau, Marshall đã có một phát hiện bất ngờ: hầu hết binh sĩ đều chưa hề nổ súng. Khi tiếp tục phỏng vấn nhóm binh sĩ ở chiến trường châu Âu, ông có được kết quả: trên thực tế chỉ có 15-25% binh sĩ từng nổ súng.

Trong cuốn sách "Mens Against Fire" (tạm dịch: Những người chống nổ súng) xuất bản năm 1946, cho đến tận bây giờ vẫn được đọc tại các học viện quân sự, Marshall nhấn mạnh: "một cá nhân khỏe mạnh và bình thường… có một sự phản kháng không nhận thấy từ bên trong, họ sẽ không lựa chọn việc giết hại đồng loại, sẽ không làm theo ý chí của mình mà tước đoạt mạng sống của người khác".

Điều này cũng được khẳng định bởi nhiều sĩ quan, tướng tá khác. Trung tá Lionel Wigram than phiền trong chiến dịch 1943 ở Sicily rằng, ông ấy không thể trông chờ vào quá ¼ binh sĩ của mình. Thượng tướng Bernard Montgomery cũng viết một bức thư về nhà với nội dung: "Rắc rối với các chàng trai Anh của chúng ta là, về bản chất họ không phải là những kẻ sát nhân."

Hàng loạt các nghiên cứu khảo sát về các cuộc chiến khác tại Mỹ, Pháp, Tây Ban Nha cũng cho ra một kết quả: phần lớn các binh sĩ được phỏng vấn đều cho biết họ chưa bao giờ giết hại ai cả. Phần lớn những người lính bị tử vong hoặc bị thương đều do tai nạn.

Thông qua nghiên cứu này cùng hàng loạt các câu chuyện thật sự về sự lụi tàn của đảo Phục Sinh, thí nghiệm nhà giam dưới tầng hầm Đại học Stanford, thí nghiệm máy sốc điện của Stanley Milgram… tác giả cuốn sách "Nhân loại – Một lịch sử tràn đầy hi vọng" Rutger Bregman đã chứng minh cho độc giả thấy rằng: quan điểm cho rằng bản chất con người vốn ích kỷ, xấu xa là hoàn toàn sai lầm. Thay vào đó, con người là những sinh vật phức tạp, có cả mặt chưa tốt lẫn mặt tốt. Và sâu thẳm trong phần lớn nhân loại là sự tử tế, thiện lương; những đức tính này dù bị nghi ngờ vẫn được thể hiện rõ ràng khi các cộng đồng phải đối mặt với biến cố lớn trong xã hội như các thiên tai, hỏa hoạn…

Câu hỏi đặt ra là có thể trả lời như thế nào với những thảm sát vẫn còn hằn dấu trong các trang sử của nhân loại, mà gần đây và được nhắc nhiều nhất là thảm họa diệt chủng người Do Thái do phát xít Đức gây ra? Điều gì đã khiến những người lính Đức vẫn chiến đấu ngoan cường đến những thời khắc cuối cùng của Thế chiến thứ hai?

Thực tế, không phải để cho độc giả đặt ra câu hỏi, với tư cách là một nhà nghiên cứu giàu kinh nghiệm, Bregman thậm chí còn dành hẳn phần 3 của cuốn sách gồm 3 chương để đưa ra các ví dụ và chứng minh các lý do làm tha hóa sự tử tế của con người. Theo ông các nguyên do bao gồm: sự thấu cảm che mờ lý trí của những người lính Đức, sự biến thái về nhân cách của những người đứng đầu như Adolf Hitler. Ngoài ra họ đã bị ép sử dụng tới 35 triệu viên methamphetamine, ma túy đá gây ra tình trạng bạo lực hung hăng. "Một khi được truyền cảm hứng bởi tình bằng hữu và những kẻ biến thái, có thế lực, sách động; con người sẽ làm những việc kinh khủng nhất với nhau".

Theo Cafe Biz-